#41 wat Amerika betreft

Wat een heerlijk nummer is het toch. Ik heb het over België (is er leven op Pluto…), van Het Goede Doel. Die opsomming van landen en dan wat er mis mee is. Cuba: te zoet! Polen: daar gaat het te goed!

Maar dan, en dat is wat mij betreft het hoogtepunt van dat hele nummer, komt de zin: en wat Amerika betreft, dat land bestaat niet echt.

Die zin spreekt mij aan omdat ik me oprecht regelmatig afvraag of Amerika wel echt bestaat. Kijk naar een gemiddelde realityprogramma van Amerikaanse makelij en je beseft dat echt alles, maar dan ook echt alles, in dat land nep is. Maar dat is niet waar deze blogpost over gaat.

Het nummer, dat ik afgelopen december netjes in mijn stemlijstje voor de top2000 noteerde, doet me denken aan een vreemd fenomeen wat ik ooit op internet las. Een soort ervaring, een moeilijk uit te leggen ervaring, dat alles te maken heeft met de grootste stad van het land wat niet echt bestaat.

New York is zo ongeveer de meest gedocumenteerde stad ter wereld. Iedereen kan zijn ogen sluiten en zonder al te veel gebruik te maken van fantasie het vrijheidsbeeld voor zich zien. De stad komt iedere dag aan ons voorbij in foto´s op social media, nieuwsberichten, series en films.
   Daarom kan het voor mensen die de stad voor het eerst bezoeken voelen alsof ze er al geweest zijn. Ze beleven daar een vreemdsoortige déjà vu.
   Een soortgelijk verschijnsel bestaat overigens ook als het om Parijs gaat. Voornamelijk onder Japanse toeristen. Eenmaal in de lichtstad blijkt het helemaal geen idylle te zijn, maar een stad vol zielloze nieuwbouw en ratten. Slachtoffers van het Parijssyndroom schijnen dan volledig in schok te raken.

Maar dit gaat over Amerika. En ik moet toegeven dat ik het bovengenoemde herken. Toen ik in 2018 een rondreis door de oostkust van Amerika maakte, stond New York ook op het programma en de herinneringen aan die stad voelen als een vreemde waas. Als een soort droom.

Nu kun je je afvragen of alle herinneringen op ten duur niet verworden tot een soort van droom, maar toch, de herinneringen aan andere plekken voelen anders dan die aan New York.

De herinneringen aan andere plekken kan ik toetsen aan de werkelijkheid, omdat er dingen waren die me opvielen, of die me een bepaald gevoel gaven.
   Ik weet dat ik in Philadelphia ben geweest, omdat ik uitzag naar de Independence Hall (historische grond!) en teleurstelling voelde dat het door alle wanstaltige nieuwbouw eigenlijk maar een treurige plek is.
   Ik weet dat ik in Washington DC ben geweest, omdat ik overal eekhoorns zag. En omdat ik heel vrolijk het indianenmuseum binnenhuppelde en met een opmerkelijk soort vijandigheid door de beveiliging geloosd werd.
   Ik weet dat ik in een Amishdorpje ben geweest, omdat het me opviel dat ze daar de Bijbel in het Duits lezen.
   Ik weet nog dat ik dacht: en nu ga ik een echte MC Donalds zien! Wat een deceptie was dat.
   En ik herinner me een pinautomaat waar je alleen gebruik van kon maken door middel van de auto.  

Van New York herinner ik me vooral heel veel prikkels. Toen ik ’s avonds een berichtje naar het thuisfront wilde sturen moest ik eerst heel goed nadenken wat ik gezien en gedaan had. Maar toch zijn er wel degelijk herinneringen waardoor ik kan weten dat ik er geweest ben.

gewoon een plaatje voor de leuk

Toen ik door het museum op Ellis Island liep, de plek waar migranten vanuit Europa arriveerden voordat ze aan wal mochten, bekroop me inderdaad dat vreemde gevoel. Dat ik er al eerder geweest zou zijn.

Een fantastisch museum overigens. Wat een bijzondere plek.

Nu ik aan Ellis Island moet denken, moet ik ook ineens denken aan de dingen die me daar het meest opvielen. Een tweetal cartoons, uit pakweg het midden van de 19^e eeuw. Ik weet nog dat het indruk maakte toen ik ze zag, dus kan ik het gebruiken als realiteitscheck.

Vergeef me de kwaliteit. Ze komen al uit 2018 en ik had in die tijd het geld niet voor een fatsoenlijke middenklasse.

Het zegt wat over de tijdloosheid van migratie

En het geeft me nog steeds een déjà-vugevoel.

Alleen dan in spiegelbeeld.