#272 Ranking de Polderdorpen

Hieronder een rangschiklijst van alle polderdorpen.

10. Luttelgeest

Naast de Pantropica (voorheen de Orchideeënhoeve), heeft Luttelgeest nog tal van andere attracties. Zo is er nog een de loswal te zien, waar de boeren hun oogst op binnenvaartschepen loosden. Verder heeft Luttelgeest volgens de site van gemeente Noordoostpolder ‘verschillende voorzieningen zoals een basisschool, kapper, boerderijwinkels en een OV-verbinding’.

9. Rutten

Het leuke van Rutten is dat het in een kwadrant gebouwd is, met een rotonde als letterlijke middelpunt van het polderdorp. Vanaf hier kun je vier kanten opkijken. Drie kwadranten zijn om te wonen, de vierde is voor recreatie.

Het bordje ‘pas op: spelende kinderen’ dat aan de ingang van Rutten stond heb ik altijd beschouwd als onbedoelde humor. Het is jammer dat het weggehaald is. 

8. Espel

Rondom Espel is een belevenissenpad neergelegd, waar je heerlijk kunt wandelen. In de ‘windmolenhoofdstad’, zoals het dorp zichzelf noemt, kun je fantastisch uitwaaien. In het bos liggen verschillende Geocaches verstopt, die je zoeken en loggen kunt als je ze eenmaal gevonden hebt.

7. Ens

Welkom op de bodem van de zee, prijkt er op het bord dat bij knooppunt Ens geplaatst is. Het doet recht aan het dorp en haar omgeving.

6. Creil

Met een supermarkt, een witgoedzaak en een garage met een Schippers-van-de-Kameleon-sfeertje, mag Creil zich een levendig polderdorp noemen. Het markante buurthuis aan de Galamalaan is de moeite waard eens van de binnenkant te zien. Hier hangen grote lijsten aan de muur, met collages samengesteld uit foto’s van dorpsfeesten, buurtbarbecues en wilde polderavonden. Je ruikt de omstandigheden waarin de foto’s zijn genomen: sigarettenrook, bierlucht, tienerzweet. De meiden op de foto’s dragen een paardenstaart en van die dunne grote oorringen, de jongens een Adidas-shirtje en een kop vol gelstekeltjes. Ergens ontroerde het me, toen ik voor deze platen stond, want het zijn relikwieën uit een voorbije tijd. Een tijd nog van voor Sociale Media en digitale gemakken, een tijd waarin loze momenten werden opgevuld met smalltalk in plaats van beeldschermen, een tijd waarin jongeren elkaar opzochten om elkaar te zien en het gezellig te hebben, nog voordat er ook maar één overkapping in iemands achtertuin stond. En dan de moeite die de fotograaf ervoor genomen moet hebben. Heel de avond fotograferen, de foto’s laten ontwikkelen of laten afdrukken en dan urenlang nauwkeurig knippen en voorzichtig plakken.

Maar genoeg van deze nostalgie waar ik zelf niet eens deelgenoot van ben en ook niet zoveel te maken heeft met het rangschikken van polderdorpen. Als je een indruk wilt krijgen van hoe gezellig het buurthuis is, kijk dan vooral onderstaande video:

Verder heeft het bosje aan de rand van Creil een heus kabouterpad, met kabouterwoninkjes en kaboutersupermarktjes, waarschijnlijk in elkaar geknutseld door handige en onbaatzuchtige pensionado’s. Fantastisch is het, werkelijk waar.

5. Kraggenburg

Het bijzondere van Kraggenburg is dat alle attracties die het dorp biedt, buiten Kraggenburg liggen. Netl met zijn bamboebossen, het Waterloopbos met zijn aan de natuur overgeleverde waterbouwmodellen, Oud Kraggenburg met achter de dijk het buitengewone land art-project Pier + Horizon, polderparels zijn het, stuk voor stuk. Zelfs het knusse haventje, met ook hier een oude loswal uit vervlogen tijden, ligt buiten het dorp Kraggenburg zelf.

4. Nagele

De bijzondere kenmerken van dit dorp zijn bekend: alle huizen hebben platte daken. Nagele was een soort van Sim-City voor architecten als Rietveld en anderen, waar ze lekker konden bouwen en experimenteren. Het resultaat mag er zijn.

Zonder gekheid: het museumhuis Polman is zeker de moeite waard eens te bezoeken en geeft een mooi beeld van hoe het leven in Nagele en de Noordoostpolder in de beginjaren eruit moet hebben gezien.

Om af te sluiten nog een fun fact: in navolging van Kraggenburg leek ook Nagele het leuk om een leeuwenstandbeeld uit Emmeloord te jatten. Voordat die terug moest naar de Poldertoren, is er nog snel een kopie gemaakt. Alleen is dat zo slecht gedaan, dat het beest langzaam afbrokkelt. Je kunt dit live zien gebeuren, aan de ingang van het dorp.

3. Bant

Het leuke van Bant is dat het dorpsleven rondom de rotonde is gecentraliseerd. Hier vind je onder meer de Bantsiliek, een speelbos, een camping en de toegang naar de A6. Fun fact: de Bantsiliek heeft een zaal met als naam ‘De Rotondezaal’. 

2. Tollebeek

Uit de selectie van de Directie van de Wieringermeer en de expansiedrift van de voormalige eilanders is een geheel nieuwe soort ontstaan: de Tolleburkers. Ze hebben hun oorbellen en lumpies (lömpies?) afgeworpen, maar groeten nog altijd met ‘uj’ en ‘Ajaa’.

De fusie van Calvinistische opgeruimdheid en de aanpakkersmentaliteit van de polderpioniers werpen hier hun vruchten af. Tollebeek is een levendig dorp, met een fraai wandelpad rondom de dorpskern, een walk of fame en zelfs een wilde boekenkast.  

Ook op taalgebied is er een fusie gaande: een collega uit Tollebeek met Urker ouders is Nederlandstalig opgevoed, maar spreekt dan wel Nederlands met een typische Urker tongval. Een bezinepompmedewerker in Emmeloord begon, toen hij doorhad dat ik van Urk kom, ineens plat Urkers te praten bij het afrekenen. ‘Ik wist niet dat je een Urker was!’ reageerde ik. ‘Tollebeker,’ verklaarde hij. Er werd zoveel Urkers gesproken in zijn omgeving, dat hij het simpelweg had overgenomen.

1. Marknesse

Het loont om de kern van Marknesse te bezoeken. Je vindt er onder andere het Italiaanse restaurant ‘de Pionier’, het Chin. Ind. Spec. Rest. Fu-Wa, een grillroom, en het beroemde Danny’s; een cafetaria en dorpskroeg ineen. Verder heeft het dorp nog een slagerij en een supermarkt. Als je bij Danny’s een softijsje haalt en die lekker opeet aan het kostelijke Marknessersluisje, heb je nog zomaar een leuke middag. Marknesse mag zich met al deze voorzieningen een bruisende polderplaats noemen.  

Ook hier koestert men ambivalente gevoelens ten opzichte van de Polderhoofdplaats. Het verhaal gaat dat Marknesse, uit onvrede over de positie als tweede polderplaats, weigerde een klok te betalen voor in de nieuwgebouwde Poldertoren. De gemeente heeft toen maar betaald, zodat je nu over De Deel in Emmeloord geklingel hoort van klokken uit ieder dorp van de Noordoostpolder.