fragmenten uit een dagboek: transformatie

Storm Dudley weet van wanten hoor. Toen ik vanochtend de gordijnen opendeed zag ik dat mijn balkonscherm half was afgewaaid, de bloembakken kapotgeslagen waren en het balkontafeltje naar beneden was gestort. Deze straat fungeert als een soort windtunnel. Ben je mooi klaar mee. Ongelooflijk trouwens, dat balkonscherm was vastgemaakt met tiewraps. Daar waren er wel een stuk of zes van kapotgebroken. Tiewraps! 

Mijn nek voelt stijf en dat komt niet van de tocht, maar van het lezen. Ik heb tot in de nacht nog met mijn neus in een Dan Brown boek gezeten. Het Verloren Symbool. Na het zien van de serie besloot ik het boek nog eens te herlezen, gezien de climax in de laatste aflevering nogal te wensen overliet. 

Over de boeken van Dan Brown wordt soms een beetje laatdunkend gesproken, maar vinden nog altijd gretig aftrek bij een groot lezerspubliek. Veel mensen beschouwen het als hun quilty pleasure. Toen ik voor het eerst de Da Vinci Code las, werd ik een wereld van architectuur, kunt en geschiedenis ingetrokken. Of beter gezegd: een verborgen wereld. Want als er één ding is wat Dan Brown je leert dan is het wel om beter te kijken. En dan ontdek je dingen die een groter verhaal vertellen, of dat nu verzonnen is of niet. Als een bezetene begon ik zijn boeken te lezen, maar bij het laatste boek, Oorsprong, begon het me te vervelen. Na een aantal boeken ken je zijn formule wel en begint het voorspelbaar te worden. 

Maar wat is dan die formule dat de boeken van Brown zo succesvol maakt? Nou, let op:

1: om te beginnen heb je Robert Langdon, de hoogleraar symbolenkunde die wordt uitgenodigd ergens te komen waar ze zijn 'unieke kennis' nodig schijnen te hebben. 

2: op die plek is altijd iets aan de hand. Ofwel er is iemand vermoord, ofwel er zijn personen ontvoerd. 

3: in het verhaal draait het altijd om een al dan niet geheim genootschap. Zo hebben de illuminatie, de rozenkruisers en de vrijmetselaars allemaal de revue gepasseerd. 

4: de schurk in het verhaal handelt altijd vanuit een hoger goed, en laat symbolen, puzzels en aanwijzingen achter. 

5: Robert Langdon wordt altijd vergezeld door een mooie dame, waar hij verder altijd een platonische relatie op na houdt. 

6: geschiedenis of religie wordt altijd aan moderne wetenschap gekoppeld. In het Bernini Mysterie draait het om de deeltjesversneller van CERN, in Inferno om ontwikkelde virussen, in Het Laatste Symbool om noëtische wetenschap (wat eigenlijk geen wetenschap mag heten). Altijd draait het om, zoals Brown het zelf zegt, dat 'religie en wetenschap hetzelfde verhaal vertellen in verschillende talen'. 

7: Tijdens het verhaal worden ze voortdurend achternagezeten door overheidsinstanties. En het verhaal speelt zich nooit langer af dan een tijdsbestek van 24 uur. 

En toch heb ik gisteren de hele avond op de bank doorgebracht met zijn boek in de hand. Het Verloren Symbool speelt zich af in Washington D.C., de Amerikaanse hoofdstad en centrum van de macht. Maar ook, zoals Dan Brown vertelt, een stad dat bol staat van de vrijmetselaarssymboliek. De Founding Fathers hadden de stad aanvankelijk Nieuw Rome willen noemen. En bijna alles in die stad herinnerd daaraan. Het Capitool is de Sint Pietersbasiliek, het Jefferson Memorial het Pantheon, het Lincoln Memorial een Romeinse Tempel. 

Bij het lezen heb ik mijn telefoon in de andere hand, om telkens toch maar even te googelen. Oh, dus zo ziet het kunstwerk eruit. Oh, Darth Vader als waterspuwer op een Kathedraal. Grappig hoor. 
   Daardoor lijkt het alsof je met Robert Langdon zelf door Washington D.C. aan het hollen bent, en misschien is dat wel het geheim van Dan Brown. 

In het verloren Symbool is de schurk telkens bezig met transformatie. Hij wil een god worden. Een thema in de vrijmetselarij: de mens is tot meer in staat dan we denken. En die George Washington he, die geloofde daar zelf ook in. En het is hem nog gelukt ook. Niet door hemzelf, maar door de Amerikanen die hem in de loop der tijd mythische proporties hebben aangemeten. Als een soort geschenk van de hemel wordt 'ie aanbeden door ze, met hun memorialen en standbeelden. Ik heb in Amerika gezien hoe ze in ontroering kunnen raken bij het zien van hun vader des vaderlands. Hand op de borst, tranen in de ogen. 

Mijn baard begint te jeuken, het is tijd voor een scheerbeurt. Over rituelen gesproken. Wat haat ik het scheerritueel. Ook een transformatie: van mannelijk naar babyface. Leek ik maar wat meer op Washington.