Doorgaan naar hoofdcontent

#60 Nomen est Omen

Topcover.

Aan historische figuren worden vaak bijnamen gegeven. We kennen allemaal Karel de Grote, Lodewijk de Zonnekoning en Willem de Zwijger. Maar wie waren Jan met de Kaak, Wladisaus Spillebeen, Lodewijk de Twister en Johanna de Waanzinnige eigenlijk?

In het boekje Nomen est Omen onderzoekt Bart Funnekotter, van de gelijknamige rubriek in het NRC, hoe heersers hun bijnamen kregen. Waren daar hun aanbidders of juist hun vijanden verantwoordelijk voor? Wat ik wel kan vertellen is dat de bijnamen gegeven door die laatste categorie het vermakelijkst zijn.

Neem Godfried III van Neder-Lotharingen. Ach, wat was die man een tragisch levensloop beschoren. Toen hij in 1069 zijn vader (Godfried met de Baard) opvolgde en hertog werd van de Lage Landen, werd hij gepresenteerd als een veelbelovende jongeman – ‘maar wel met een bochel’. Het leverde hem de bijnaam De Bultenaar op.
   Hij mocht trouwen met Mathilde van Canosa, maar dat huwelijk liep al snel op de klippen waarna Mathilde terugkeerde naar Italië, waar ze het bed deelde met de ene na de andere man. Volgens een auteur luidde haar bijnaam Gräfin Os Vulvae. Gravin Vagina dus. De roddels over zijn ex-vrouw bereikte ook Nederland – en Godfried. Moet ook niet leuk voor ‘m zijn geweest hoor.
   De Bultenaar ging ondertussen door met het veroveren van zijn grondgebied. Zijn vijanden besloten dat het maar eens afgelopen moest zijn: Godfried werd in 1076 in Vlaardingen uit de weg geruimd.
   De moord maakte veel indruk. Een sicarius (sluipmoordenaar) wachtte Godfried op toen die zich ‘wegens een natuurlijke behoefte’ had teruggetrokken op het gemak. Daar stak de dader, ene Gijsbrecht, hem in zijn achterste.
   Het slachtoffer van de Vlaardingse toiletmoord leefde nog een week voordat hij – je moet je voorstellen dat zoiets vreselijk gaat ontsteken – overleed.

Over toiletbezoek gesproken: dit fraai vormgegeven boekje zou ik het liefst in één ruk uit willen lezen, maar ik besloot om het een plekje te geven in het toilet. Zo word ik iedere keer verrast door een nieuw figuur, nieuwe bijnaam en een nieuw stukje intrigerende geschiedenis. Want er staan nog zoveel meer leuke stukjes in dit boekje!

Zo wordt een toiletbezoek een feestje! In ieder geval feestelijker dan het toiletbezoek van Godfried de Bultenaar.


Labels:

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

#145 de Trumpweek

Een van de meest ingrijpende gebeurtenissen afgelopen week maakte nauwelijks indruk. Op mij noch op de mensen om me heen. Zelfs op sociale media is het behoorlijk rustig. In dat malle grote land is Donald Trump herkozen als president.    ‘Trump is weer president he,’ zei een collega terloops.    ‘Tsja, het is allemaal wat,’ antwoorde ik.    En daarmee was de bespreking van de verkiezingsnacht afgehandeld. Terwijl bij iedereen de alarmbellen af zou moeten gaan – Trump is een lont in een akelig gevaarlijk hoopje buskruit – gebeurt dat niet echt. Tenminste, ik heb het niet meegekregen. Misschien omdat mijn sociale-mediaconsumptie ook niet meer is wat het was. De fratsen van die andere halve zool, Elonnetje Musk, zorgt ervoor dat ik steeds minder zin heb om op die grote X te tikken. Na een tijdje merk je dat je er niks aan mist ook. Maar goed, we hadden het over de Amerikaanse verkiezingen. Iemand waar ik af en toe mee samen werk is een aantal jaar terug me...
Een reactie posten
Meer lezen

#144 De mensheid zal nog van mij horen

Mag je een boek bejubelen alvorens je hem uitgelezen hebt? Ga het toch doen. In de podcast Radio Romano, een voortzetting van de Krokante Leesmap, werd het nieuwe boek van Joris van Casteren getipt. Bekend van titels als Lelystad, Het been in de IJssel en Het zusje van de bruid. De titel van dat boek over de man die jarenlang zijn overleden moeder in huis bewaarde heb ik zo snel niet paraat. Lelystad was een toffe leeservaring, kan niet anders zeggen. Zijn manier van schrijven - kort en afstandelijk en juist daardoor ironisch – trok me in een mum van tijd door dat hele boek heen. Van Casteren heeft een oog voor het menselijk tekort, en er is niets mooiers dan het menselijk tekort. Even zonder gekheid, de boeken van Van Casteren zijn niet enkel droog of grappig. Vaak juist een beetje luguber. Zoals Het been in de IJssel, wat gaat over, nou ja, een gevonden menselijk been in de IJssel. Dat boek is een zoektocht naar de eigenaar van dat been, wat hem uiteindelijk helemaal naar Duitsland l...
Een reactie posten
Meer lezen

#149 Ranking De Efteling

Na 29 jaren in dit leven heb ik afgelopen week De Efteling mogen bezoeken. Wat een ervaring. Wat een vreugde. Een lichtpuntje in deze donkere dagen. Een goede vriend nam me mee omdat hij niet kon geloven dat ik er nog nimmer was geweest, daarbij keek hij met medelijden uit zijn ogen. Omdat het de Winterefteling betrof en het relatief rustig was in het park, konden we bijna alle attracties bezoeken. En die ga je dan toch vergelijken met elkaar. Hieronder een ranglijst van de bezochte attracties. Fata Morgana Neerlands Pirates of the Caribbean , maar dan met Midden-Oosters/Arabisch thema. Geweldig, kan niet anders zeggen. Aankleding is goed, muziek is goed, sfeer is goed. De animatronics zijn een beetje gedateerd, maar goed, dat is juist de charme. De attractie gaat evengoed ook al een goede 45 jaar mee. Die enorme Djinn is indrukwekkend en in het laatste gedeelte waan je je echt in Indiana Jones and the Tempel of Doom . Dit is pret zoals je die in een pretpark beleven wilt. 9/10 D...
Een reactie posten
Meer lezen