#148 digitaal volwassen

Op één of andere manier kom ik telkens op Instagram Reels terecht. Kort samengevat is dat een ingebouwde TikTok in Instagram. Terwijl ik juist besloten had om die gruwelijke app mijn telefoon te verwijderen.

Het begint altijd met één onschuldig filmpje. Dan zie je iemand met zijn blote vuisten deeg kneden om er een pizzabodem van te maken. Pizza’s, en dan vooral die van Italiaanse snit, hebben nu eenmaal mijn interesse. Het algoritme weet dat op één of andere manier. Daarna krijg je reels te zien van oprijzend deeg in de oven. Mateloos fascinerend om een homp deeg tot een croissant te zien groeien, of tot een prachtig robuust brood. Pure kunst.

Maar dat algoritme ontspoort altijd vroeg of laat. Dan krijg je reels van mensen die zich helemaal wit schminken en met pak en stropdas door Colombiaanse achterafsteegjes rennen, of van mensen die met een hogedrukspuit een vuil zwembad schoonmaken, of flesjes frisdrank van een trap af laten stuiteren (och, wat wordt er toch kostelijk water verspilt in de wereld). Nou ja, wat ik maar zeggen wil: het gaat helemaal nergens over. En toch blijf ik door scrollen. Het ene fragment na het andere.

Vandeweek had ik weer zo’n scrollbui. Ik zag Amerikaanse vrouwen schreeuwen op parkeerplaatsen, een Afrikaans jongetje de moonwalk doen bij een dixi en honden blaffen naar Darth Vader op een beeldscherm. En toen zag ik een paar blote voeten op een zwarte blubberige bodem, terwijl iemand onder in het scherm met een microfoontje commentaar gaf. De eigenaar van de blote, inmiddels zwarte, voeten ging zitten en trok een paar witte kousen aan. Die gozer gillen in de microfoon! Knettergek, ik schrok ervan.

Eindelijk sloeg de natte vaatdoek van de realiteit mij in het gezicht. Waar keek ik eigenlijk naar? Hoelang was ik al aan het scrollen? Waarom deed ik dit?

Er was inmiddels een goed halfuur voorbij. Tijd waarin ik iets anders had kunnen doen, iets nuttiger, iets leerzamer. Ik had een halfuur lang gekeken naar korte fragmenten, die ik regelmatig afkapte door omhoog te scrollen. De drang om meer te zien werd groter, het geduld om die Reels helemaal af te kijken korter. Merkwaardig, nietwaar, hoe moeilijk concentreren is terwijl je gevangen zit in een digitale hyperfocus.

Een goede vriendin herkent dit. Ze wil minder op dat verdraaide toestel zitten, maar je haalt het zo gemakkelijk uit je zak op momenten waarin verveling dreigt. Om dat tegen te gaan is ze aan het haken geslagen. Ze legt inmiddels de laatste hand aan een kostelijk kleedje. Het klinkt misschien suf, vonden we allebei, maar in ieder geval beter voor de gemoedstoestand dan TikTok en Reels.  

Heerlijk, dat volwassen worden.