Doorgaan naar hoofdcontent

fragmenten uit een dagboek: BOOS

Ooit kreeg ik de opdracht om elke dag 3 pagina's vol te schrijven. Omdat dit mij wel beviel, heb ik besloten om dit ook in het nieuwe jaar voort te zetten. Af en toe zal ik een stukje delen op deze blog.

Tim Hofman, de man van BNNVARA die mensen achtervolgd met een camera omdat ze iemand nog een tientje verschuldigd zijn, heeft gistermiddag iets neergezet met zijn programma BOOS waar ik nog steeds beduusd van ben.

Al een week was Nederland in spanning aan het wachten op de betreffende aflevering, waarin een groot schandaal onthuld zou worden. In iedere talkshow en praatprogramma ging het erover. Iedereen verlekkerde zich op de uitkomst en eventuele onthulling van bekende gezichten. Want wat is er nou mooier dan iemand met macht en status te zien vallen. Dat is onze volkssport nummer één. Je moet in ons land nooit inbeelden dat je iets voorstelt. Wie zijn kop boven het maaiveld uitsteekt wordt genadeloos gekapt. En als je dan al omhoogklimt, zul je vroeg of laat toch wel vallen. De rest, die beneden blijft, kijkt naar boven en wacht geduldig af.

De oproep die een half jaar geleden werd gedaan om je te melden als je ´iets had meegemaakt of gezien bij een talentenjacht waarvan je denkt: dit klopt niet’, gelde eigenlijk voor televisieprogramma’s in het algemeen. Maar de aanmeldingen en getuigenissen gingen algauw naar één programma: the Voice of Holland.

The Voice of Holland: een tenenkrommend frikandellenprogramma dat zichzelf al jaren veel te serieus neemt. Die coaches met hun ernstige blikken en knikkende hoofden. Die schreeuwende presentatoren. Dat Amerikaanse knuffelgehalte.
   En dan wordt er omgedraaid. Met een beetje geluk krijg je positieve feedback, niet zelden word je compleet de grond ingeboord door de coaches, vanaf hun veilige rode ronddraaiende troon.
   Stel je voor: het is al spannend om je op te geven, het is al indrukwekkend om in een televisiestudio te zijn, het is al intimiderend om grote namen uit de muziekbranche te zien en dan wordt je volledig afgefikt tijdens een tirade van Anouk. Je droom verwordt tot nachtmerrie.

En zo veranderde voor vele andere deelnemers een spannende droom tot nachtmerrie. Niet door de beoordeling van hun zangkunsten, maar door de beoordeling van hun lichaam.
   Rare grapjes en bedenkelijke verzoeken werden handtastelijkheden en seksueel grensoverschrijdend gedrag – tot het ergste geval.
   In de verhalen rondom coach Ali B zag ik een patroon zichtbaar worden: eerst deelde hij complimentjes uit, hij benoemde het potentiële talent van de meisjes en hij kon er wel voor zorgen dat ze een kans in de finale konden maken. Was de sfeer vertrouwd en amicaal genoeg, dan sloeg hij toe en bleek ‘de knuffelmarokaan’ toch minder aaibaar te zijn. Toen een slachtoffer vroeg of hij niet bang was dat het naar buiten zou komen, antwoorde Ali: ‘niemand gaat jou toch geloven’.
   Zie hier een coach die al zo lang in de rode stoel zit dat hij zich onaantastbaar waant, chantage niet schuwt en zich ontpopt tot roofdier. Een ander woord is er niet.

In de uitzending van Boos zag ik Nederland in het klein. Ik zag vrouwen die anoniem hun verhaal deden, uit angst om herkend en bevooroordeeld te worden. De schaamte die weerklonk in hun stem wisten ze nauwelijks te verhullen. Sommigen hadden jarenlang gewacht en getwijfeld om het te vertellen – gewacht om überhaupt de moed te vinden om het te kúnnen vertellen.
   In aanloop van de uitzending bleef een reactie van Talpa uit. Het wachten was op John de Mol, die aan de wieg stond van het programma en het jarenlang produceerde. En plotseling zat hij in de uitzending zelf. John de Mol, zichtbaar aangedaan door de uitzending die hij voor het interview gezien had, gaf aan in de war te zijn. Hij was er niet van op de hoogte, op één geval na. Hij begreep er niks van.  
   Er waren toch immers loketten opgericht, vertrouwenspersonen aangesteld en afspraken gemaakt? Waarom was er dan zoveel leed geschied en was er nooit melding gemaakt? Alsof hij zeggen wou: ik kan er niks aan doen dat vrouwen niet praten. Dat mensen in de bandleider en tevens zwager van de Mol een figuur met een machtspositie konden zien, kon hij maar niet snappen. Dat coaches en andere mannen ongezien hun gang konden gaan evenmin. Dat zou toch niet onopgemerkt gebleven zijn in studio met 200 mensen.

Inderdaad John, je begrijpt er niks van.

Iemand die al zo lang aan de top zit, dreigt de bodem uit het zicht te raken. Voor een kandidaat die voor het eerst in een studio komt is iedereen daar een machtig figuur. Die coaches, bandleider en regisseur weten dat donders goed. Die weten dat je niet naar buiten treedt met je verhaal als je een contract met ingewikkelde clausules hebt getekend waar ook nog eens de kans op boetes in staat. Die weten dat er tegen hún wordt opgezien en slachtoffers daardoor niet naar buiten treden met hun verhaal, bang als ze zijn voor de risico’s van dien.

In het laatste half uur werd het probleem pas écht zichtbaar. Hoewel ik geen onwil zag in de woorden van John de Mol, bleef een wrange smaak achter.
   John bood heus wel een uitgestoken hand, riep op om te praten en beloofde de omstandigheden te verbeteren zodat vrouwen eerder aan de bel kunnen trekken. Maar dat klonk eerder als: ik kan er niks aan doen als er niet gepraat wordt. Wat niet in mijn zicht is kan ik niet helpen. Als jullie eerder aan de bel hadden getrokken had het niet zover hoeven komen. Eigenlijk is het jullie eigen schuld.

Wat hij eigenlijk had moeten zeggen was niet 'ik ga de omstandigheden verbeteren zodat vrouwen eerder melding kunnen doen', maar: 'ik ga de omstandigheden verbeteren zodat sommige mannen zich niet langer als roofdier kunnen gedragen'. Draai die machtspiramide eens om. 
   Vanochtend stonden er in de kranten een advertentie van medewerkers van Talpa: 

Beste John, het ligt niet aan de vrouwen. Groet, de vrouwen uit je bedrijf. 

Kijk, het begin is er. Om maar af te sluiten zoals bij BOOS: de verantwoordelijkheid ligt altijd bij diegene die over de grens gaat, en niet bij diegene die het overkomt.

Hart gelucht, laptop dicht.


- JMZWAAN 


  

 

Reacties

Populaire posts van deze blog

#53 Hompelvoet

In een van de eerste blogpost dit jaar schreef ik dat ik terug zou komen op wat ik vond van het boek De verworvenheden – of hoe je iemand wordt die ernaar verlangt op het eiland Hompelvoet te zijn. Het boek had ik voor mijn verjaardag gekregen en ik zag er naar uit om het te lezen, want ik had het ergens voorbij zien komen in een boekenrubriek en het had me nieuwsgierig gemaakt. En ondanks het mooie Engelse spreekwoord wat ik hier in het Nederlands zal tikken (want staak de verengelsing!), namelijk dat je een boek niet op zijn omslag moet beoordelen, trok dat kartonnen opdienblaadje me ontzettend aan. Ik had wat tijd nodig om over het boek na te denken. Dat doen weinig boeken. En de eerlijkheid gebied me te zeggen dat ik er nog steeds niet uit ben wat ik ervan vind. Maar ja, is ergens iets van vinden per se noodzakelijk? Wanneer heb je pas echt iets over iets te zeggen? Dat vraag ik me steeds meer af na het lezen van het boek. Tijdens het lezen van het boek raakte ik wat geërgerd

All-you-can-eat restaurant

All-you-can-eat restaurants zijn een fenomeen. Ze bestaan nog niet zo heel lang in Nederland. Niet in zulke getale als tegenwoordig tenminste. Het concept is van een all-you-can-eat restaurant is vrij simpel. Je betaalt een relatief goedkoop bedrag en voor een paar uur mag je je helemaal uitleven op buffetten en wokgerechten. Zo heb je hier in de buurt een bekend all-you-can-eat restaurant in Emmeloord en in Kampen. Voor wie het allemaal niet gek genoeg kan zijn er ook speciale indoorhotels waar het de hele dag door genieten geblazen is. Voor mijn werk (gehandicaptenzorg) ben ik tot driemaal toe naar zo’n hotel geweest. Leuk voor de doelgroep. Voor mij elke keer een uitje naar een totaal andere wereld. Het geldt als het hoogtepunt van het jaar. Afgelopen zaterdag was ik niet met werk, maar met vrienden, naar een wokrestaurant. Ook zo’n all-you-can-eat concept. Iemand uit de groep wilde graag uit eten en omdat het dure tijden zijn, zochten we iets waar iedereen eten kon, maar wat even

#42 tips voor je leesuitdaging

In navolging van een eerdere blogpost wil ik graag iets rechtzetten. Een readingchallenge, ik blijf zelf liever spreken van een leesuitdaging, is lang zo´n gek idee nog niet. Het is juist leuk en goed om jezelf een doel te stellen. En als je van nature geen lezer bent, maar er toch graag mee wil beginnen, dan is een uitdaging een hele mooie manier. Heb je ook als voornemen meer te gaan lezen? Begin dan met de onderstaande tips. Tip 1: zoek niet meteen boeken uit die 'je gelezen moet hebben’. Mensen die wat vaker een boek lezen kunnen soms dolenthousiast zijn wanneer ze net een goed boek uit hebben. Maar dat zijn mensen die vaak hun portie al gehad hebben en op zoek zijn naar hogere literatuur. Van die dikke pillen in romanvorm waarin de hoofdpersoon een diepgeworteld conflict met zichzelf ervaart en gebukt gaat onder de afwezigheid van een vaderfiguur ofzo. Saaai!  Lees gewoon lekker wat je interessant lijkt! Dat kunnen ook boeken zijn met kleine verhalen of een reisve